چهارمین
نخست وزیر مالزی ماهاتیر محمدکه مسلمان شافعیمذهب است در ژوئن ۲۰۱۶ از
کشورهای بزرگ و ثروتمند عرب که جوانان مسلمان را به سمت اعتدال هدایت
نمیکنند و به ترویج وهابیت میپردازند، انتقاد کرد و بیان داشت که «اکنون
وهابیت به مشکلی برای کشورهای جهان تبدیل شده است.»
پیروان وهابیت خود را «موحدون» میخوانند، نامی که از تأکید آنها بر وحدت مطلق خداوند
(اصل توحید) برگرفته شده است. آنها هر عملی را که دلالتکننده به شرک
(چندخدایی) بدانند مانند زیارت قبور و تقدیس برخی افراد ممنوع میشمارند.
آنها بازگشت به آموزههای اصیل در قرآن و حدیث (سنت پیامبر) را هدف
میدانند و با هر نوع بدعتی مخالفت میکنند. وهابیت
از نظر ایدئولوژیکی پیرو اعتقادات ابن تیمیه و از نظر فقهی پیرو مذهب
حنبلی است. آنها تأکید زیادی بر معانی ظاهری قرآن و حدیث و پایهگذاری
دولتی اسلامی بر اساس فقه اسلامی دارند.
در کاربرد
معاصر وهابیت به امور متعددی اطلاق میشود، از جمله: ۱) سلفیگری، ۲)
جهادگری، ۳) اعتقادات و اعمال دینی رایج در عربستان سعودی، ۴) تفسیر
تحتاللفظی قرآن و سنت، ۵) تعابیری از اسلام که به جای توجه به معنا به صحت
آداب و رسوم تأکید دارند و ۵) به طور کلی هرنوع جنبش مقاومتی که اسلام یا
اصطلاحات اسلامی را به عنوان مرجع خود معرفی میکند.
چنین نگرشی
به عمل تکفیر منجر میشود که بنابر آن هرکسی که با تفسیر آنها از اسلام
موافق نباشد کافری دانسته میشود که باید با او جهاد کرد. به این ترتیب این
دیدگاه معرف تفسیری از اسلام شمرده میشود که به طور ویژه فاقد تحمل و
مداراست.